Gemeenten willen graag dat de beslissingen die ze maken op lokaal, regionaal en nationaal niveau worden ondersteund door de burgers. Sterker nog, gemeenten zijn wettelijk verplicht om de inwoners een kans te geven om hun zegje te doen in het bestuur. Een goede manier om burgers deze kans te geven, is door middel van participatie. Maar er bestaan verschillende soorten participatie die een beleidsmaker kan gebruiken. Hieronder duik je dieper in het begrip en de implicaties ervan.
Verschillende soorten participatie
Allereerst heb je de vorm van burgerpeilingen die het meest populair en succesvol zijn dankzij een lage drempel en goede toegankelijkheid. Bij deze vorm worden burgers gevraagd om een vragenlijst in te vullen via een brief of app. Hierin vinden ze meer informatie over bepaalde onderwerpen die spelen in hun omgeving, waarover ze een mening moeten geven. Ten tweede heb je de vorm van sociale participatie. Hieronder valt bijvoorbeeld de vrijwillige ouderenzorg. Zo kunnen jongeren spelletjes spelen met ouderen, een stukje met ze wandelen, boodschappen doen of gewoon op de thee gaan. Zo worden ouderen niet alleen enorm geholpen, maar ontstaat er ook een hechtere samenleving.
Daarnaast heb je ook nog de debatavonden. Hier kunnen burgers alles inbrengen wat ze maar willen, waar de gemeente vervolgen iets mee kan doen. Zo kan je als burger vragen voor een aanleg van een nieuw fietspad of het plaatsen van verkeersdrempels. De laatste soort burgerparticipatie is het gebruik van buurtinitiatieven. Dit is een erg brede optie en kan uitlopen van het organiseren van een rommelmarkt of een barbecue tot het houden van een trekking, waar buurtbewoners geld bijeenleggen voor de bouw van een nieuw buurthuis.
Checklist voor participatie
Nu je weet welke verschillende soorten er zijn, is het slim om te weten wanneer deze burgerparticipatie precies succesvol is. Dit kan je nagaan aan de hand van een checklist. Allereerst beantwoord je de vraag: wat is het doel? Een voorbeeld van een dergelijk doel zou kunnen zijn dat je het verkeer in de gemeente veiliger wilt maken. De volgende vraag is: hoe wil je dit doen? Hier zou je bijvoorbeeld een burgerpeiling kunnen gebruiken. Wie wil je bereiken? Vraag je af of je de hele gemeente wilt bereiken of slechts een kleine groep. Als je op deze manier de burgerparticipatie hebt opgezet en je hebt je gestelde doel behaald, dan kan je zeggen dat het succesvol is geweest.